Kestane Familyası: Kayıngiller (Fagaceae) Türkiye’de yetiştiği yerler: Marmara, Karadeniz bölgesi.
Daha çok Akdeniz çevresi memleketlerinde yetişen, kupulası dikenli veya çengelli dikenli, küre şeklinde ve nişastaca zengin meyveleri olan ağaçlar.
Kestane ağacının yaprakları biraz sert, kenarları testere dişli ve dişlerin ucu dikenlidir. Erkek çiçekler dik uzun durumlar halinde, dişi çiçekler ise üçlü gruplar şeklindedir. Yeşil ve dikenli olan meyvenin dış kabuğunun içinde kahverengi kabuklu, yenebilen ve aslında birer tohum olan birkaç tane meyve bulunur. Bu meyvelere kestane denir.
Kestane ağacı daha çok kayalık yamaçları ve kumlu toprakları sever. Kireçli topraklarda yetişmez. Memleketimizde özel olarak yetiştirilmektedir. Özellikle Bursa bölgesinde yetiştirilen kestaneler Ünlüdur. Yabani olarak yetişen kestane ağaçları 20-30 m yükselebilmekte ve yer yer ormanlar meydana getirmektedir. Azami olarak 700 sene yaşarlar. Yemiş veren kestaneler ise daha alçak boylu olup 5-6 m yüksekliktedir. Kestane ağaçları ancak 10-12 yaşlarında meyve vermeye başlar. Kestane, tazeyken buruk ve acımsı tattadır. Dış kabukları sararıp çatladıktan sonra toplanır. Dikenli olarak dış kabuğu (kupulası) sopalarla dökülerek temizlenir. Kestane bir süre toprakta veya toprağa gömülü bırakılırsa daha tatlılaşır.
Kullanıldığı yerler: Kestane; nişasta, sakkaroz, protein ve tanen ihtiva eder. Daha çok, pişirilerek (haşlanmak veya kebabı yapılmak suretiyle) yenir. Şekerciler kestanenin şekerlemesini yaparak “kestane şekeri” adı altında piyasaya sürerler. Bursa’nın kestane şekeri en Ünlü olanıdır.
Kestane ağacının kerestesi iyi cila kabul ettiğinden mobilyacılıkta; odunu sert ve dayanıklı olması sebebiyle de inşaatlarda kullanılır. Memleketimizde yılda 10-12 bin ton civarında kestane üretilebilmektedir.
Kullanıldığı yerler: Kestane; nişasta, sakkaroz, protein ve tanen ihtiva eder. Daha çok, pişirilerek (haşlanmak veya kebabı yapılmak suretiyle) yenir. Şekerciler kestanenin şekerlemesini yaparak “kestane şekeri” adı altında piyasaya sürerler. Bursa’nın kestane şekeri en Ünlü olanıdır.
Kestane ağacının kerestesi iyi cila kabul ettiğinden mobilyacılıkta; odunu sert ve dayanıklı olması sebebiyle de inşaatlarda kullanılır. Memleketimizde yılda 10-12 bin ton civarında kestane üretilebilmektedir.
kestane
Diğer İsimleri : Castanea vesca, Chestnut, Chataignier
Botanik Bilgi : Kayıngiller familyasından, uzun ömürlü bir ağaçtır. 35 metre boyuna ulaşabilir ve kuvvetli bir gövdeye sahiptir. Önce düz olan kabuğu sonra derin yarıklar ve çıkıntılardan oluşur.Yaprakaları 10-20 cm uzunluğunda, kenarları dikenli, kısa saplıdır. Çiçekleri, dallarının ucunda topluca bir aradadır. Meyvelerin dışı dikenli bir kapsül içinde 2-3adet tohumdan meydana gelir ve bu tohumlara kestane denir.
Yetiştiği Yerler : Vatanı Türkiye olan kestane Türkiye’nin genellikle Marmara, Eğe ve Karadeniz bölgesinde yetişir.
Toplanması-Saklanması : Yaprakları Mayıstan Ekime kadar toplanarak kurutulur ve kaldırılır. Meyveleri Eylül ve Ekim aylarında çatlayarak içindeki tohumları (kestaneleri) kendiliğinden yere dökülürve buda toplanarak kurutulur ve nemsiz bir yerde muhafaza edilir.
Faydaları :
Kabız yapıcıdır.
Varis ve basur memelerinin meydana gelmesini önler.
Midenin rutubetine ve kan tükürmeye faydalıdır.
Rengi güzelleştirir, cimaya kuvvet verir.
Kabukları çay gibi haşlanarak suyu içilirse ateş düşürür, sinirleri yatıştırır, balgam söktürür.